Γυναίκα
Σφικτηριακός Μηχανισμός
Ο σφικτηριακός μηχανισμός, η αποθηκευτική ικανότητα της κύστης, ο μηχανισμός υποστήριξης του πυελικού εδάφους και ο νευρολογικός έλεγχος της κύστης αποτελούν τους κυριότερους παράγοντες εγκράτειας των ούρων.
Ο σφικτηριακός μηχανισμός στηρίζεται στην επάρκεια του σφικτήρα της ουρήθρας που καταλαμβάνει το μέσο τμήμα της ουρήθρας και καθορίζει το μυϊκό της τόνο κατά την ηρεμία. Ο σφικτήρας διαιρείται σε δύο μέρη, τον έσω και τον έξω. Ο έσω σφικτήρας περιέχει κυρίως ίνες βραδείας σύσπασης, ικανές να συσπώνται για μεγάλο χρονικό διάστημα και να συνεισφέρουν στην εγκράτεια ούρων κατά την ηρεμία. Ο έξω σφικτήρας περιέχει γραμμωτές ίνες του ανελκτήρα του ορθού μέσω των οποίων διέρχεται η ουρήθρα. Η αδυναμία αυτού του μηχανισμού σημαίνει ότι ο σφικτήρας δεν μπορεί να συσπαστεί και να παράγει αρκετή πίεση σύγκλεισης της ουρήθρας για να παραμείνει κλειστή και να διατηρηθούν τα ούρα εντός της κύστης
Υπό φυσιολογικές συνθήκες η ουροδόχος κύστη έχει την ικανότητα να διατείνεται χωρίς ιδιαίτερη αύξηση της ενδοκυστικής πίεσης. Αυτό οφείλεται στην δυνατότητα των λείων μυϊκών ινών των τοιχωμάτων της κύστης να διατηρούν σταθερή τάση σε μεγάλες διατατικές πιέσεις.
Επίσης, η ορθή πλήρωση της κύστης προϋποθέτει την ακεραιότητα του νευρικού συστήματος. Οποιαδήποτε βλάβη στο ιερό πλέγμα, τους υποδοχείς που βρίσκονται στο τοίχωμα της κύστης ή των νευρικών οδών προς τον εγκέφαλο προκαλεί δυσλειτουργία του μηχανισμού εγκράτειας
Το πυελικό έδαφος προσφέρει παθητική και ενεργητική υποστήριξη της ουρήθρας. Οι σύνδεσμοι της πυελικής περιτονίας παρέχουν παθητική υποστήριξη της ουρήθρας και του αυχένα της κύστεως. Ο ανελκτήρας μυς με την εκούσια ή αντανακλαστική σύσπαση προκαλεί ανύψωση της ουρήθρας και του αυχένα της κύστης καθώς και ανύψωση του σώματος του περινέου (ενεργητική στήριξη). Στην ενεργητική στήριξη συμβάλλει και ο ουρηθρο-κολπικός σφικτήρας ο οποίος στην αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης βοηθά στην σύγκληση της ουρήθρας
Εικόνα 1. Στηρικτικός μηχανισμός της ουρήθρας (Ashton-Milleretal 2007)
Στην εικόνα 1 φαίνεται ότι ο ανελκτήρας του ορθού (Levatorani) και ο έξω σφικτήρας του ορθού (Externalanalsphincter) στηρίζουν το ορθό (Rectum), την μήτρα (vagina) και τον αυχένα της ουρήθρας. H ενδοπυελική περιτονία (Endopelvicfascia) περιβάλλει την ουρήθρα (Urethra) και τον ανελκτήρα μυ. Η σύσπαση των μυών αυτών προκαλεί ανύψωση του αυχένα της ουρήθρας.
- Ashton-Miller, DeLancey J (2007). Functional Anatomy of the Female Pelvic Floor. Ann N.Y Acad Sci, 1101;266-296
- Ashton-Miller J, Perucchini D, Carchidi LT, DeLancey John O.L. (2001). Pelvic floor muscle contraction during a cough and decreased vesical neck mobility. Obstet Gynecol 97(2), 255-260
- Glazer H.I, Laine C.D (2006). Pelvic Floor Muscle Biofeedback in the treatment of urinary incontinence. A literature review. Applied Psychophysiology and Biofeedback, 31, No. 3
- Δημόπουλος Κ. (1998). Ουρολογία. Ιατρικές εκδόσεις Πασχαλίδης, Αθήνα
- Κρεατσας Γ. (1998). Σύγχρονη γυναικολογία και μαιευτική. Ιατρικές εκδόσεις Πασχαλίδης, Αθήνα
- Λιάπης Α (2013). Ουρογυναικολογία και διαταραχές του πυελικού εδάφους. Ιατρικές εκδόσεις Κωνσταντάρας, Αθήνα